ಸರಳ ಸ್ವಭಾವದ ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ
ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದ ಬಸವಣ್ಣನವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವರ್ಗ ವರ್ಣ ರಹಿತವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಂದೋಲನವು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಮುನ್ನುಡಿ. ದೇಶದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಡೆಗಳಿಂದ ಆಗಮಿಸಿದ ಸಾಧಕರು, ಶರಣರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಯ ಕನಸು ಕಂಡರು. ಕಲ್ಯಾಣ ಕ್ರಾಂತಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ತರ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಉಳಿಸಿಕೊಡುವಲ್ಲಿ ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರ ಹೋರಾಟದ ಕೆಚ್ಚು ಅನುಪಮವಾಗಿದೆ.
ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರ ಆಪ್ತ ನಿಕಟವರ್ತಿಯಾದ ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಒಬ್ಬ ದಿಟ್ಟ ಗಣಾಚಾರಿ. ಅಂದಿನ ಕಾಲದ ಸ್ಥಾವರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಮೂರ್ತಿ ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ಕಟುವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿ ಟೀಕಿಸಿ ವಚನ ಬರೆದ ಅನುಭಾವಿ. ಈತನ ಜೀವನ ವೃತ್ತಾಂತ ಚರಿತ್ರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ತಿಳಿದು ಬರದಿದ್ದರೂ ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರ ಹುಟ್ಟು ಊರಾದ ದೇವರ ಹಿಪ್ಪರಗಿ ಅಥವಾ ಈಗಿನ ಬಾಗಲಕೋಟೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಇವರು ಸೇರಿದವರಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ತಿಳಿಯಬಹುದು.
ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಶರಣರು ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರ ಅಂಗರಕ್ಷಕ, ಆಪ್ತ ಸಹಾಯಕ ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ನಿಷ್ಟಾವಂತ. ಅವರು ದಲಿತ ವರ್ಗದಿಂದ ಬಂದವರು. ಸಮಯಾಚಾರವೆಂದರೆ ಶರಣರ ಕಾಯಕದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಕಾರ್ಯ. ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರ ಬಟ್ಟೆ ಮಡಿ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ, ಪರಿಚಾರಕರಾಗಿ, ಸೇವಕರಾಗಿ ನಿಲ್ಲುವ ವಿನಮ್ರ ಭಾವದ ಶರಣರು ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ.
ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಶರಣರು ಪರಮ ಪಂಚಾಕ್ಷರಮೂರ್ತಿ ಶಾಂತ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಅಂಕಿತದಲ್ಲಿ ವಚನ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ಕೇವಲ ಐದು ವಚನಗಳು ಮಾತ್ರ ದೊರೆತಿವೆ. ಕಲ್ಯಾಣ ಕ್ರಾಂತಿಯ ನಂತರ ಬಹುತೇಕ ದಲಿತ ಮೂಲದ ಶರಣರ ವಚನಗಳನ್ನು ಅಂದಿನ ಪುರೋಹಿತ ಶಾಹಿಗಳು, ವೈದಿಕರು ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಿದ್ದು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯೆಂದರೆ ಹರಳಯ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣಮ್ಮನವರ ವಚನಗಳು, ಶೀಲವಂತನ ವಚನಗಳು ಹಾಗೂ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಸಾಧಕರು ಶರಣರಾದಾಗ ಅವರ ಮೇಲಿನ ಕೋಪವನ್ನು ಅಂತಹ ವಚನಕಾರರ ವಚನಗಳನ್ನು ಸುಡುವ ಮೂಲಕ ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಕ್ಷುದ್ರ ಮನಸ್ಸು ಅಂದಿನ ಕಾಲದ ಕೋಮುವಾದಿಗಳದಾಗಿತ್ತು.
ಸಹಜ ಬದುಕಿನ ವ್ಯವಹಾರಗಳ, ಕಾಯಕದ ಹಲವು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಅವರ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.
ಅಖಂಡ ಪರಿಪೂರ್ಣ ನಿತ್ಯನಿರಂಜನ ನಿರವಯ ಲಿಂಗದೊಳು
ಸಮರಸೈಕ್ಯವನೈದಿ, ಘನಕ್ಕೆ ಘನವೇದ್ಯವಾದ ಬಳಿಕ
ಅರಿವೆಂಬುದಿಲ್ಲ, ಮರವೆಂಬುದಿಲ್ಲ,
ಕೂಡಿದೆನೆಂಬುದಿಲ್ಲ, ಅಗಲಿದೆನೆಂಬುದಿಲ್ಲ,
ಕಾಣೆನೆಂಬುದಿಲ್ಲ, ಕಂಡೆನೆಂಬುದಿಲ್ಲ,
ಸಂಗ ನಿಸ್ಸಂಗವೆಂಬುದಿಲ್ಲ,
ಶೂನ್ಯ ನಿಶ್ಯೂನ್ಯವೆಂಬ ಭಾವದ ಭ್ರಮೆ ಮುನ್ನಿಲ್ಲ.
ಇಂತಿವೇನುವೇನುವಿಲ್ಲದೆ ಶಬ್ದಮುಗ್ಧನಾಗಿ,
ಭ್ರಮರದೊಳಡಗಿದ ಕೀಟದಂತೆ
ಉರಿಯೊಳಡಗಿದ ಕರ್ಪುರದಂತೆ
ಕ್ಷೀರದೊಳು ಬೆರೆದ ಪಯದಂತೆ
ಅಂಬುದ್ಥಿಯೊಳಡಗಿದ ವಾರಿಕಲ್ಲಿನಂತೆ
ನಾ ನೀ ಎಂಬೆರಡಳಿದು, ತಾನೆ ತಾನಾದ ಸುಖವ
ಮಹಾಜ್ಞಾನಿಗಳು ಬಲ್ಲರಲ್ಲದೆ ಅಜ್ಞಾನಿಗಳೆತ್ತ ಬಲ್ಲರಯ್ಯಾ,
ಪರಮಪಂಚಾಕ್ಷರಮೂರ್ತಿ ಶಾಂತಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಯ್ಯಾ.
ಅಖಂಡ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಸಮರಸವನ್ನು ಕಾಣುವಲ್ಲಿ ಘನಕ್ಕೆ ಘನವೇ ಸಾಟಿ. ಭಕ್ತನಿಗೆ ಭಕ್ತನೇ ಸಾಟಿ. ಇಂತಹ ಅವ್ಯಕ್ತವಾದ ಅನುಭವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯ ಜಗತ್ತಿಗೆ ತಿಳಿಸುವುದು ಕರಕಷ್ಟದ ಕೆಲಸ. ಉರಿಯೊಳಗೆ ಕರ್ಪೂರ ಕರಗುವಂತೆ, ಸಮುದ್ರದೊಳಡಗಿದ ವಾರಿಕಲ್ಲಿನಂತೆ, ಹಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದ ಪಯದ (ನೀರಿನ) ಹಾಗೆ. ದುಂಬಿ ಪರಿಮಳ ಹೀರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಕೀಟವು ಆಹಾರವನ್ನು ಅರಸುತ್ತದೆ. ತಾನು ದೈವತ್ವವು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಪರಮ ಸುಖವನ್ನು ಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಬಲ್ಲರು ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಕರಸ್ಥಲದ ಲಿಂಗವ ಬಿಟ್ಟು,
ಧರೆಯ ಮೇಲಣ ಪ್ರತುಮೆಗೆರಗುವ
ನರಕಿ ನಾಯಿಗಳನೇನೆಂಬೆನಯ್ಯಾ,
ಪರಮಪಂಚಾಕ್ಷರಮೂರ್ತಿ ಶಾಂತಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ.
ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾವರ ವಿರೋಧಿ ನೀತಿಯು ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಕರಸ್ಥಲವ ಬಿಟ್ಟು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಣ ಪ್ರತಿಮೆಗಳಿಗೆರಗುವ ನರಕಿಗಳು ನಾಯಿಗಳು ಎಂದು ತಮ್ಮ ಆಕ್ರೋಶವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಅರಿವನಲ್ಲ ಮರವನಲ್ಲ ಕುರುಹಿಟ್ಟರಸುವನಲ್ಲ.
ತಾನೆ ಪರಿಪೂರ್ಣನಾಗಿ ತಾನೆಂಬ ಭಾವವಳಿದು,
ಇದಿರೆಂಬ ಶಂಕೆಯನರಿಯ.
ಭಾವಿಸಿ ಬಳಲುವ ಭಾವದ ಭ್ರಮೆಯಳಿದು,
ಭಾವವೆ ಬ್ರಹ್ಮವಾಗಿ, ಭಾವಿಸುವ ಭಾವಕನಲ್ಲ.
ಆಗುಹೋಗು ಭೋಗಭೂಷಣಂಗಳ ಅನುರಾಗಮಂ ತ್ಯಜಿಸಿ,
ಬಂಧ ಮೋಕ್ಷ ಸಂದುಸಂಶಯವೆಂಬ ಜಡತ್ವಮಂ ಕಳೆದು,
ನಿಂದ ನಿಲವಿನ ವಶಕ್ಕೆ ವಶವಾಗದೆ,
ಸಹಜ ಶಾಂತಿಸಮತೆ ನೆಲೆಗೊಂ��ು ನಿಂದಾತನೆ ಶರಣ.
ಇಂತಪ್ಪ ಶರಣ ನುಡಿದುದೆ ಸಿದ್ಧಾಂತ, ನೋಡಿದುದೆ ಅರ್ಪಿತ,
ಮುಟ್ಟಿದುದೆ ಪ್ರಸಾದ, ಪರಿಣಾಮಿಸಿದುದೆ ತೃಪ್ತಿಯಾದ ಮಹಾಶರಣಂಗೆ
ಶರಣೆಂದು ಬದುಕಿದೆನು ಕಾಣಾ,
ಪರಮಪಂಚಾಕ್ಷರಮೂರ್ತಿ ಶಾಂತಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಯ್ಯ.
ಸಾಧಕನ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ತಾನು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ ಬಳಲುವ ಭಾವುಕತನವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಜಡತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದು ಅರಿವಿನ ನಿಲುವಿಗೆ ವಶವಾಗುವ ಸಾಧಕನು ಭಕ್ತನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಅರ್ಪಿತ ಭಾವವೇ ಪ್ರಸಾದವಾದ ಕಾರಣ ಶರಣನು ತೃಪ್ತಿ ಭಾವವನ್ನು ಸದಾಕಾಲ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ. ಅನುಭಾವದ ಒಂದು ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ವಚನವಿದು.
ಅಲ್ಲೆನ್ನ ಅಹುದೆನ್ನ, ಎಲ್ಲವು ತನ್ನಿಂದಾಯಿತ್ತಾಗಿ.
ಬೇಕೆನ್ನ ಬೇಡೆನ್ನ, ನಿತ್ಯತೃಪ್ತ ತಾನೆಯಾಗಿ.
ಆಕಾರ ನಿರಾಕಾರವೆನ್ನ, ಉಭಯವನೊಳಕೊಂಡ ಗಂಭೀರ ತಾನೆಯಾಗಿ.
‘ನಿಶ್ಯಬ್ದಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಉಚ್ಯತೇ ‘ ಎಂಬ ಶ್ರುತಿಯ ಮತದಿಂದ ನುಡಿಗೆಟ್ಟವನಲ್ಲ.
ಬೆಳಗು ಬೆಳಗನೆಯ್ದಿ ಮಹಾಬೆಳಗಾದ ಬಳಿಕ,
ಹೇಳಲಿಲ್ಲದ ಶಬ್ದ ಕೇಳಲಿಲ್ಲದ ಕೇಳುವೆ.
ರೂಹಿಲ್ಲದ ಕೂಟ, ಕೂಟವಿಲ್ಲದ ಸುಖ.
ಸುಖವಿಲ್ಲದ ಪರಿಣಾಮ, ಪರಿಣಾಮವಿಲ್ಲದ ಪರವಶ.
ಪರವಶ ಪರಮಾನಂದವೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಎರವಿಲ್ಲವಾಗಿ ಆತ ಲಿಂಗೈಕ್ಯನು.
ಇಂತಪ್ಪ ಲಿಂಗೈಕ್ಯನೊಳಗೆ ಏಕವಾಗಿ ಬದುಕಿದೆನು ಕಾಣಾ,
ಪರಮಪಂಚಾಕ್ಷರಮೂರ್ತಿ ಶಾಂತಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಯ್ಯ.
ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಎಲ್ಲವೂ ತನ್ನಿಂದ ಆಗುತ್ತದೆ. ಬೇಕು ಬೇಡಗಳ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ತಾನೇ ಹೊಣೆ ಎಂದೆನ್ನುವ ಗರ್ವತನವು ಅಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಬೆಳಗು ಬೆಳಗನೆಯ್ದಿ ಮಹಾಬೆಳಗಾದ ಕಾರಣ ಹೇಳಲಾಗದ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಕೇಳಲಾಗದೆ ಕೇಳುವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ ರೂಪವಿಲ್ಲದ ಕೂಟವಿಲ್ಲದ ಪರಮ ಸುಖವನ್ನು ಪಡೆಯುವವನು ನಿಜಜ್ಞಾನಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಮನ ಮುಟ್ಟುವಂತೆ ವಚನ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನರು.
ಸತಿಯ ನೋಡಿ ಸಂತೋಷವ ಮಾಡಿ,
ಸುತರ ನೋಡಿ ಸುಮ್ಮಾನವ ಮಾಡಿ,
ಮತಿಯ ಹೆಚ್ಚುವಿನಿಂದ ಮೈಮರೆದೊರಗಿ,
ಸತಿಸುತರೆಂಬ ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿ ಮತಿಗೆಟ್ಟು,
ಮರುಳಾದುದನೇನೆಂಬೆ,
ಎನ್ನ ಪರಮಪಂಚಾಕ್ಷರಮೂರ್ತಿ ಶಾಂತಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನಾ.
ಸಂಸಾರವೆಂಬುದು ಮನುಷ್ಯನ ಮತಿಗೆಡಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಸತಿ ಸುತರ ಸುಖದಲ್ಲಿ ಮೈಮರೆತು ಮರುಳನಾದೆನು ಎಂದೆನ್ನುವ ಆತ್ಮ ಅವಲೋಕನದ ವಚನ. ಇವರ ವಚನಗಳಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಅನುಭವ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಲೌಕಿಕ ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ ತುಲನೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಗಳ ಮೂಲಕ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸಮಾಧಿಯ ಜಾಡು ಹಿಡಿದು…
ಕಲ್ಯಾಣ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಕೊನೆಯ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಜಾಣತನ ಕೌಶಲ್ಯದ ಕಷ್ಟಕರ ಪಯಣವಾಗಿತ್ತು. ದುಗುಡ ದುಮ್ಮಾನ ಆತಂಕಗಳು ಮಡುಗಟ್ಟಿ ವಚನ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಶರಣರು ಕಷ್ಟ ನಷ್ಟ ಸಾವು ನೋವುಗಳಿಂದ ನಲುಗಿಹೋಗಿದ್ದರು. ಕಾದ್ರೊಳ್ಳಿಯ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಮುರುಗೋಡದಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಬಸವಣ್ಣನವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಶರಣರು ಸಮಾವೇಶಗೊಂಡು ಸೋವಿದೇವನ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಉಪಾಯದಿಂದ ಎದುರಿಸಲು ಮೂರು ತಂಡಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಕಾದ್ರೊಳ್ಳಿಯಿಂದ ಮುರುಗೋಡ ಕಟಕೋಳ ಗೊಡಚಿ ತೊರಗಲ್ಲು ಮುನವಳ್ಳಿ ಸವದತ್ತಿ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಧಾರವಾಡಕ್ಕೆ ತಲುಪುವುದು ಒಂದು ತಂಡ. ಇನ್ನೊಂದು ತಂಡವು ಕಾದ್ರೊಳ್ಳಿಯಿಂದ ಕಕ್ಕೇರಿ ಲಿಂಗನ ಮಠ ಜಗಳಬೆಟ್ಟ ಹೆಣಕೊಳ್ಳ ಹಾಗೂ ಉಳವಿಗೆ ಹೋಗುವುದು. ಕಾದ್ರೊಳ್ಳಿಯಿಂದ ಧಾರವಾಡ ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ಶಿಕಾರಿಪುರ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಕಡೆಗೆ ಸಾಗುವುದು ಮೂರನೆಯ ತಂಡವಾಗಿತ್ತು. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶರಣರು ನಿಂತು ವಚನಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಹೋರಾಡಿ, ಹೆಣಗಾಡಿ ದಾರಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಅಸು ನೀಗಿದರು.
ಶರಣ ಸಮಾಧಿಗಳ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ನಡೆದ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಾಗ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳು ಚರಿತ್ರೆಯ ಪುಟಗಳನ್ನು ಸೇರಲೇ ಇಲ್ಲವಲ್ಲವೆಂಬ ನೋವು ಕಾಡುತ್ತದೆ. ಸುಮಾರು 850 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕೆದಕಿದಾಗ ಸಂಭಾವ್ಯತೆ ಸಾಧ್ಯತೆ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಕಠಿಣ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ತಾರ್ಕಿಕ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಬರಲು ಕಷ್ಟವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾನಪದ ಐತಿಹ್ಯಗಳು, ಹಾಡುಗಳು, ಆಚರಣೆಗಳು, ಗಾದೆ ಮಾತು, ಉಕ್ತಿಗಳು, ಶರಣರ ವಚನಗಳು ಊರಿನ ನಾಮ ವಿಶೇಷಣಗಳ ಶೋಧನೆಗಳು ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅವುಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ತರ್ಕ ಸತ್ಯದ ಒರೆಗಲ್ಲಿಗೆ ಹಚ್ಚಿ ಸಂಭಾವ್ಯತೆ ಗ್ರಹಿಕೆಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಬೇಕು. ಅಂತಹ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಕಷ್ಟಕರ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಾನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಸಂತೋಷ ಸಮಾಧಾನ ತಂದಿದೆ.
ಗೊಡಚಿಯ ಮುದಿ ವೀರಣ್ಣ ದೇವರೇ ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರು ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಾಗ ಅದಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು, ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ನನ್ನ ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ಆತ್ಮ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಇಮ್ಮಡಿಗೊಳಿಸಿದವು. ಇಂತಹ ಅನೇಕ ಶರಣರ ಸಮಾಧಿಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಅವುಗಳ ಜಡ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಜಂಗಮ ಚೇತನವನ್ನು ಕಾಣುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನನ್ನದಾಗಿತ್ತು. ಆ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಸಂಶೋಧನೆ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ.
ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರ ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಅವರ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಶೋಧಿಸಿದ್ದು ಅತ್ಯಂತ ಕುತೂಹಲಕಾರಕವಾಗಿತ್ತು.ಮೊದಲು ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದಾಗ ಮುಂದೆ ಮಾಚಿದೇವರಿಗೆ ಆಪ್ತನೆನಿಸಿದ ಜೈನ ಧರ್ಮ ಮೂಲದ ಬಳ್ಳಾರಿಯ ಬಳ್ಳೇಶನವರ ಅಥವಾ ಬಳ್ಳಯ್ಯಾ ಅವರ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ನರಗುಂದ ತಾಲೂಕಿನ ಬೆಳ್ಳೇರಿಯಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವ ಮತ್ತು ಬಳ್ಳಯ್ಯನವರ ಆಪ್ತರಾದ ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಅವರ ಸಮಾಧಿಯು ಕೂಡ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇರಬಹುದೆನ್ನುವ ಸಂಶಯ ಹೆಚ್ಚಾಗತೊಡಗಿತು.
ಗೊಡಚಿಯಿಂದ ಬೆಳ್ಳೇರಿಯು ಸುಮಾರು 40 ಕಿಲೋಮೀಟರು ಅಂತರದಲ್ಲಿದೆ. ಬೆಳ್ಳೇರಿಯಿಂದ ಒಂದು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಮಧ್ಯೆ ರಾಮದುರ್ಗ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಕಲಹಾಳ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮವಿದೆ. ಕಲಹಾಳ ಗ್ರಾಮದ ವಿಶೇಷತೆ ಅಲ್ಲಿರುವ ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ಗದ್ದಿಗೆ, ಗುಡಿ. ಹಳ್ಳಿಯವರ ಪ್ರಕಾರ ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಶರಣರಿಗೂ ಮತ್ತು ಸೋವಿದೇವನ ಸೈನಿಕರಿಗೂ ನಡೆದ ಕಲಹವು ಈ ಊರಲ್ಲಿಯೇ ಅಂತ್ಯವಾಯಿತು.
ಪ್ರಾಯಶಃ ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಿದೇವರು ಐಕ್ಯವಾದ ನಂತರ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಡೆಗೆ ಚದುರಿದ ಸೋವಿದೇವನ ಸೈನಿಕರು ಸೋವಿದೇವನ ಆದೇಶದ ಮೇರೆಗೆ ಯುದ್ಧವನ್ನು, ಕಲಹವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಎನ್ನುವ ಪ್ರತೀತಿ ಇದೆ. ಕಲಹವು ಹಾಳಾಗಿತ್ತು ಅಥವಾ ನಿಂತಿತು, ಸ್ಥಗಿತವಾಯಿತು ಎನ್ನುವ ಊರಿನ ನಾಮವಿಶೇಷಣದಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ನನ್ನ ಕುತೂಹಲ ಅದೇ ಊರಿನ ಮೊಮ್ಮಗನಾದ ಬಿ ಎಂ ಶಶಿಧರ ಎಂಬ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಉದ್ಯಮಿಯೊಬ್ಬರು ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ಮಠವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಅದುವೇ ಮಲ್ಲಪ್ಪಯ್ಯನವರ ಮಠ. ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಎಂಬುದು ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲಪ್ಪಯ್ಯನವರ ಮಠವೆಂದು ಪ್ರತೀತಿ ಪಡೆದಿದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ, ಯಾವುದೇ ರಕ್ಷಣೆಯಿಲ್ಲದ, ಹಳೆಯ ಗೋಡೆಗಳ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಮಧ್ಯ ನಿಂತಿರುವ ಪುರಾತನ ಮಠವು ಸಮಯಾಚಾರದ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಶರಣರ ವಾಸಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಸಮಾಧಿಯ ಸ್ಥಳ. ಇದನ್ನು ಸಾಹಿತಿ ಹಾಗೂ ಕಲಹಾಳದವರಾದ ಶ್ರೀ ಶಂಕರ ಹಲಗತ್ತಿ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಮಲ್ಲಪ್ಪಯ್ಯನವರ ಮಠದ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಂಡೆ.
ಶರಣರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಂಘ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟದೆ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸಿ ಶರಣ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಟ್ಟ ಧೀಮಂತ ನಾಯಕರು. ಹೊಳೆ ಆಲೂರು, ಅಸೂಟಿ, ಮೆಣಸಗಿ, ಕೊಣ್ಣೂರು ಮುಂತಾದ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಡಿವಾಳ ಸಮಾಜದವರು ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲ ಲಿಂಗಾಯತ ಭಕ್ತರು ಈ ಮಲ್ಲಪ್ಪಯ್ಯನ ಮಠಕ್ಕೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಶರಣರ ಕಾಯವು ಬಯಲಾಗಿದೆ. ಅವರ ಅಪೂರ್ವ ತತ್ವ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕವಾಗಿವೆ.